804
(Поучна приказна)Во дамнина тројца браќа живееја во едно село. Тие беа многу сиромашни и немаа ништо. Еден ден браќата решија да одат и да го бараат Бога и да го прашаат зошто се толку сиромашни. Тргнаа и додека одеа, сретнаа еден парталав старец. „Добра средба, дедо! Го поздравија браќата. „Господ да ве благослови, деца! – одговорил дедото и ги прашал: – Каде така?
Ние, дедо“, одговориле тие, „сме тројца сиромашни браќа и немаме од што да се исхрануваме“. Затоа тргнавме да го најдеме Бога и да го прашаме дали има и за нас нешто да ни даде да можеме да преживееме. Тогаш старецот го прашал најстариот брат:
„Кога ќе дојдеш кај Бога, што ќе побараш од Него?
„Ќе го замолам да ми даде стадо овци. Ќе направам голема млекарница за секој сиромав патник што ќе помине покрај неа да го нагостам без пари.
Во тој момент на ливадата во нивна близина надојдоа јато врани. Старецот покажа кон нив и рече:
„Ги гледаш ли враните“?
Големиот брат рекол: Да, ги гледам и тие наеднаш се претвориле во овци. Големо стадо прекрасни овци.
Момчето останало на ова место, направил млекарница и почнал да работи, а двајцата помали браќа продолжиле по својот пат. Пешачеа, пешачеа, додека не стигнаа до една голема букова шума. Седнаа да се одморат покрај една висока карпа, под која имаше извор со бистра вода. Одеднаш се појави еден старец и седна до нив.
„Добра средба, дедо! рекоа момчињата.
„Господ да ве благослови, деца! – одговорил дедото на нивниот поздрав. “Каде одите?”
„Ние, дедо, сме браќа. Многу сме сиромашни и затоа тргнавме да го бараме Бога да ни помогне.
Старецот потоа го прашал средниот брат:
„Синко, кога ќе дојдеш кај Бога, што ќе побараш од Него?
„Ќе го замолам да ми даде убава кафеана. И секој сиромав патник што ќе застане ќе го нахранам и напојам без пари.
„Од оваа карпа ќе стане убава кафеана! Рекол старецот и се изгубил.
Кога се свртел назад средниот брат, видел дека на местото на карпата се издигало убава бела куќа, а изворот се претворил во чешма со две нурки од која течеле вино и ракија. Средниот брат останал таму, а најмладиот продолжил да го бара Бога. Стигнал до едно широко рамно поле, каде имаше златна пченица. На сред нива жнееше девојка, поубава од бајките што момчето често ги гледаше во соништата. Додека ја гледаше, некој одеднаш застана покрај него. Момчето се сврте и здогледа низок, подгрбавен старец потпрен на неговиот искривен стап.
„Добра средба, старче! Го поздрави момчето.
„Бог да те благослови синко! Каде си тргнал по оваа жештина? Праша дедото и седна да одмори.
„Ние, дедо“, одговорило момчето. – Бевме тројца сиромашни браќа. Тргнавме да го прашаме Бога зошто сме сиромашни и дали ќе ни помогне со нешто. Потоа се случи моите браќа да го најдат тоа што го бараа, а јас продолжив сам.
„Кога ќе дојдеш кај Бога, што ќе побараш од Него, го праша старецот?
Момчето размислуваше за момент и рече:
„Дедо, не би барал ништо друго: ќе побарам од него девојка како онаа што жнее во нивата. Сакам да имам семејство, па другото ќе се среди.
Тогаш старецот се насмевна и рече: „Па, ако ти се допаѓа девојката, земи ја! Таа е за тебе створена. Момчето го послуша старецот и се ожени со девојката. Тројцата браќа никогаш не сфатија дека тоа е Самиот Господ Бог, кој често одеше по земјата во тоа време и помагаше на луѓето.
Изминаа години. Еднаш Господ повторно се преправи во парталав просјак и ги обиколи тројцата браќа да види и да дознае дали се задоволни од добиеното и дали ги исполнуваат ветувањата. Прво застанал во млекарницата кај постариот брат. Одгледуваше големи стада овци, правеше сирење, путер и кашкавал и беше многу богат. Господ тропнал на портата, големиот брат излегол да ги смири кучињата и кога го видел патникот, налутено ги подигнал густите веѓи. „Бог да ти помогне, синко! Господ го поздравил. „Дал ти Бог добро, старче! „Синко, јас сум сиромав човек, просјак. Ќе ми дадеш ли парче путер или мала грутка сирење за да си ја задоволам гладта? Поголемиот брат се намуртил уште повеќе. – Старче, да му давав путер и сирење на секој просјак, немаше да остане камен на камен од мојата млекарница… Ајде, тргни си по својот пат да не ги пуштам кучињата! Господ излезе на патот, ја крена раката и извика – Гра, Гра, Гра! Во еден миг, стадата овци се претворија во врани и полетаа високо кон небото.
Оттаму Господ отиде кај средниот брат. „Бог да ти помогне, синко! „Дал ти Бог добро, старче! „Синко, јас сум патник, сиромав човек“. Ќе ми дадеш ли да јадам и нешто да се напијам, да си ја задржам силата, за да продолжам по мојот пат? „Ха, ха, погледни го бе…! Налутено извика средниот брат. – Да ги хранев и напојував сите сиромашни без пари, немаше да остане ништо од оваа кафеана… Оди си! Господ излезе од кафеаната, застана на патот и извика: „Гола, гола, гола!
Во еден миг меаната повторно се претвори во карпа и од под неа бликаше извор со чиста и студена букова вода. Конечно, Господ отиде кај малиот брат. Живеел со сопругата и со мало детенце во трошна викендичка и се уште беше сиромав. Кога Господ се појави пред портата, човекот и невестата излегоа да го пречекаат. Беа многу среќни што им дојде гостин и му рекоа:
„Добредојдовте дедо! Поминаа толку години, а никој не стапна на прагот на нашата мала куќа. Сиромашни сме и никој не доаѓа да види што правиме, што чиниме. Добредојдовте! Господ влезе во неговата сиромашна куќа, а невестата почна да буричка по долапите – се надеваше дека ќе најде нешто да го угости старецот, но не најде ништо освен сув леб и малку шарена сол. „Тоа го имаме дедо, со тоа ќе те почастиме“, засрамено рече најмалиот брат. „И тоа е слатко, синко, тоа е од срце! Одговори Господ. Разговараа и си легнаа. Ноќта беше многу студена, а старецот во еден момент почна да се треси во искинатата облека. Стана, седна, се завитка во чергата и стисна заби. Најмалиот брат се разбуди, го виде старецот смрзнат од студот и го сожалуваше. „Како да те стоплиме, дедо, кога сме без дрвја? Жално праша невестата, будејќи се од кашлицата на старецот.
„Да ви кажам, деца, само една работа може да ме стопли… „Кажи дедо, кажи! Мажот и жената извикаа едногласно. „Запалете ја куќата! Само ова може да ме стопли! Мажот и жената се погледнаа. Како можеа да го запалат својот сиромашен дом, кој едвај го изградија со толку труд?
„Што велиш, човеку? прашала невестата.
Домаќинот го погледна старецот, кој кашлаше и замавна со раката.
— Ајде да ја запалиме, жено! Млади сме, здрави сме и со Божја помош ќе направиме уште една, поубава, оти ако не го стоплиме кутрото човече, може да умре од студ.
Го извадија своето сиромашно домаќинство и детето. Најмалиот брат запали оган и го пикна во сламениот покрив. Пламенот пламнал и викендицата изгорела за момент. Но, одеднаш од пламенот се издигна голема убава куќа, опкружена со чардаци, со голем двор и висока камена ограда. Мажот и жената вчудоневидени, а потоа се свртеа кон стариот просјак, но немаше трага од него. Само одозгора се слушаше неговиот далечен глас:
– Живејте во мир и љубов! И не заборавајте кој е Бог и Кој ви помогна!
И така, Господ го наградил најмалиот брат оти искрено се надевал на Бога, и знаел да возврати со добрини. Така се случува и со нас денес. Бог ќе ни даде, но ако ние не сме достојни и забораваме на Него, тогаш лесно можат да се сменат работите и да не снајде лошо. Старите велат: животот е тркало, денес си горе а утре може да си долу. Да бидеме вистински Божји деца, да правиме добродетели, за да не се случи да изгубиме сè во животот. Ништо не се случува без Божјо допуштение, затоа не треба да се плашиме и да паднеме, повторно треба да станеме оти Бог е со нас. Амин
